|
Бурдани подшоҳ он табибро бар сари бемор, то ҳоли ӯро бибинадҚиссаи ранҷуру ранҷурӣ бихонд, Баъд аз он дар пеши ранҷураш нишонд. Ранги рӯю набзу қорура бидид, Ҳам аломоташ, ҳам асбобаш шунид. Гуфт: «Ҳар дору, ки эшон кардаанд, Он иморат нест, вайрон кардаанд. Бехабар буданд аз ҳоли дарун, «Астаъизуллоҳа миммо йафтарун». Дид ранҷу кашф шуд бар вай ниҳуфт, Лек пинҳон карду бо султон нагуфт. Ранҷаш аз сафрову аз савдо набуд, Бӯйи ҳар ҳезум падид ояд зи дуд. Дид аз зориш, к-ӯ зори дил аст, Тан хуш асту ӯ гирифтори дил аст. Ошиқӣ пайдост аз зории дил, Нест беморӣ чу бемории дил. Иллати ошиқ зи иллатҳо ҷудост, Ишқ устурлоби асрори Худост. Ошиқӣ гар зин сару гар з-он сар аст, Оқибат моро бад-он сар раҳбар аст. Ҳар чӣ гӯям ишқро шарҳу баён, Чун ба ишқ оям, хиҷил бошам аз он. Гарчи тафсири забон равшангар аст, Лек ишқи безабон равшантар аст. Чун қалам андар навиштан мешитофт, Чун ба ишқ омад, қалам бар худ шикофт. Ақл дар шарҳаш чу хар дар гил бихуфт, Шарҳи ишқу ошиқӣ ҳам ишқ гуфт. Офтоб омад далели офтоб, Гар далелат бояд, аз вай рӯ матоб. Аз вай ар соя нишоне медиҳад, Шамс ҳар дам нури ҷоне медиҳад. Соя хоб орад туро ҳамчун самар, Чун барояд шамс, иншаққа-л-қамар. Худ ғарибе дар ҷаҳон чун Шамс нест, Шамси ҷон боқист, ӯро амс нест. Шамс дар хориҷ агарчи ҳаст фард, Метавон ҳам мисли ӯ тасвир кард. Лек шамсе, ки аз ӯ шуд, ҳаст асир, Набвадаш дар зеҳну дар хориҷ назир. Дар тасаввур зоти ӯро гунҷ ку? То дарояд дар тасаввур мисли ӯ. Чун ҳадиси рӯйи Шамсуддин расид, Шамси чорум осмон сар даркашид. Воҷиб ояд, чунки омад номи ӯ, Шарҳ кардан рамзе аз инъоми ӯ. Ин нафас, ҷон доманам бартофтаст, Бӯйи пероҳони Юсуф ёфтаст, К-аз барои ҳаққи сӯҳбат солҳо Бозгӯ ҳоле аз он хушҳолҳо, То замину осмон хандон шавад, Ақлу рӯҳу дида садчандон шавад. «Ло тукаллифни фаинни фи-л-фано, Каллат афҳоми фало уҳси сано. Куллу шайъин қолаҳу ғайру-л-муфиқ», Ин такаллаф ав тасаллаф, «ло йалиқ». Ман чӣ гӯям – як рагам ҳушёр нест Шарҳи он ёре, ки ӯро ёр нест. Шарҳи ин ҳиҷрону ин хуни ҷигар Ин замон бигзор то вақти дигар. Қола: «Атъимни фаинни ҷоеъун В-аътаҷил фа-л-вақту сайфун қотеъун». Сӯфӣ ибну-л-вақт бошад, эй рафиқ! Нест фардо гуфтан аз шарти тариқ. Ту магар худ марди сӯфӣ нестӣ? Ҳастро аз нася хезад нестӣ. Гуфтамаш: «Пӯшида хуштар сирри ёр, Худ ту дар зимни ҳикоят гӯш дор. Хуштар он бошад, ки сирри дилбарон Гуфта ояд дар ҳадиси дигарон». Гуфт: «Макшуфу бараҳна гӯй ин, Ошкоро беҳ, ки пинҳон зикри дин. Парда бардору бараҳна гӯ, ки ман, Менахусбам бо санам бо пераҳан». Гуфтам: «Ар урён шавад ӯ дар аён, На ту монӣ, на канорат, на миён. Орзу мехоҳ, лек андоза хоҳ, Барнатобад кӯҳро як барги коҳ. Офтобе, к-аз вай ин олам фурӯхт, Андаке гар пеш ояд, ҷумла сӯхт. Фитнаву ошӯбу хунрезӣ маҷӯй, Беш аз ин аз Шамси Табрезӣ магӯй. Ин надорад охир, аз оғоз гӯй, Рав, тамоми ин ҳикоят бозгӯй».
Саҳифаи 7/173 |