 |
Муртад шудани котиби ваҳй ба сабаби он ки партави ваҳй бар ӯ зад, он оятро пеш аз пайғомбар саллалоҳу алайҳи ва саллам бихонд, гуфт: «Пас ман ҳам маҳалли ваҳйам»Пеш аз Усмон яке нассох буд,
К-ӯ ба насхи ваҳй ҷидде менамуд.
Чун набӣ аз наҳй фармудӣ сабақ,
ӯ ҳамонро вонабиштӣ бар варақ.
Партави он ваҳй бар вай тофтӣ,
ӯ даруни хеш ҳикмат ёфтӣ.
Айни он ҳикмат бифармудӣ расул,
З-ин қадар гумроҳ шуд он булфузул.
К-ончи мегӯяд расули мустанир,
Мар маро ҳаст он ҳақиқат дар замир.
Партави андешааш зад бар расул,
Қаҳри Ҳақ овард бар ҷонаш нузул.
Ҳам зи нассохӣ баромад, ҳам зи дин,
Шуд адувви Мустафову дин ба кин.
Мустафо фармуд, к-эй габри ануд!
Чун сияҳ гаштӣ? Агар нур аз ту буд.
Гар ту янбуъи илоҳӣ будие,
Инчунин оби сияҳ нагшудие».
То ки номусаш ба пеши ину он
Нашканад, барбаст ин ӯро даҳон.
Андарун месӯхташ ҳам з-ин сабаб,
Тавба кардан менаёрист, ин аҷаб!
Оҳ мекарду набудаш оҳ суд,
Чун даромад теғу сарро даррабуд.
Карда Ҳақ номусро сад ман ҳадид,
Эй басо баста ба банди нопадид.
Кибру куфр он сон бибаст он роҳро,
Ки наёрад кард зоҳир оҳро.
Гуфт: «Ағлолан фаҳум биҳ муқмаҳун»,
Нест он ағлол бар мо аз бурун.
«Халфаҳум саддан фаағшайноҳуму»,
Менабинад бандро пешу пас ӯ.
Ранги саҳро дорад он садде, ки хост,
ӯ намедонад, ки он садди қазост.
Шоҳиди ту садди рӯйи шоҳид аст,
Муршиди ту садди гуфти муршид аст.
Эй басо куффорро савдои дин,
Бандашон номусу кибри ону ин.
Банд пинҳон, лек аз оҳан батар,
Банди оҳанро кунад пора табар.
Банди оҳанро тавон кардан ҷудо,
Банди ғайбиро надонад кас даво.
Мардро занбӯр агар неше занад,
Табъи ӯ он лаҳза ба дафъе танад.
Захми неш аммо чу аз ҳастии туст,
Ғам қавӣ бошад, нагардад дард суст.
Шарҳи ин аз сина берун меҷаҳад,
Лек метарсам, ки навмедӣ диҳад.
Не, машав навмеду худро шод кун,
Пеши он фарёдрас фарёд кун.
К-эй муҳибби афв! Аз мо афв кун,
Эй табиби ранҷи носури куҳун.
Акси ҳикмат он шақиро ёва кард,
Худ мабин, то барнаёрад аз ту гард.
Эй бародар, бар ту ҳикмат ҷорияст,
Он зи абдол асту бар ту орияст.
Гарчи дар худ хона нуре ёфтаст,
Он зи ҳамсойай мунаввар тофтаст.
Шукр кун, ғурра машав, бинӣ макун,
Гӯш дору ҳеч худбинӣ макун.
Сад дареғу дард, к-ин орийятӣ,
Умматонро дур кард аз умматӣ.
Ман ғуломи он кӣ ӯ дар ҳар работ
Хешро восил надонад бар симот.
Бас работе, ки бибояд тарк кард,
То ба маскан даррасад як рӯз мард.
Гарчи оҳан сурх шуд, ӯ сурх нест,
Партави орийяти оташзанест.
Гар шавад пурнур равзан ё саро,
Ту мадон равшан магар хуршедро.
Ҳар дару девор, гӯяд: «Равшанам,
Партави ғайре надорам, ин манам».
Пас бигӯяд офтоб: «Эй норашид!
Чунки ман ғориб шавам, ояд падид».
Сабзаҳо гӯянд: «Мо сабз аз х(в)адем,
Шоду хандонему бас зебохадем».
Фасли тобистон бигӯяд: «Эй умам!»
Хешро бинед чун ман бигзарам».
Тан ҳаменозад ба хубиву ҷамол,
Рӯҳ пинҳон карда фарру парру бол.
Гӯядаш: «Эй мазбала, ту кистӣ?
Як - ду рӯз аз партави ман зистӣ.
Ғанҷу нозат менагунҷад дар ҷаҳон,
Бош, то ки ман шавам аз ту ҷаҳон.
Гурмдоронат туро гӯре кананд,
Тӯъмаи морону муронат кунанд.
Бинӣ аз ганди ту гирад он касе,
К-ӯ ба пеши ту ҳамемурдӣ басе».
Партави рӯҳ аст нутқу чашму гӯш,
Партави оташ бувад дар об ҷӯш.
Ончунон ки партави ҷон бар тан аст,
Партави абдол бар ҷони ман аст.
Ҷони ҷон чун вокашад поро зи ҷон,
Ҷон чунон гардад, ки беҷон тан, бидон.
Сар аз он рӯ мениҳам ман бар замин,
То гувоҳи ман бувад дар рӯзи дин.
Явми дин, ки «зулзилат зилзолаҳо»
Ин замин бошад гувоҳи ҳолҳо.
Ку «туҳаддис ҷаҳратан ахбораҳо»,
Дар сухан ояд замину хораҳо.
Фалсафӣ мункир шавад дар фикру зан,
Гӯ бирав, сарро бар он девор зан.
Нутқи обу нутқи хоку нутқи гил
Ҳаст маҳсуси ҳавоси аҳли дил.
Фалсафӣ, к-ӯ мункири ҳаннона аст,
Аз ҳавоси авлиё бегона аст.
Гӯяд ӯ, ки партави савдои халқ,
Бас хаёлот оварад дар рои халқ.
Балки акси он фасоду куфри ӯ
Ин хаёли мункириро зад бар ӯ.
Фалсафӣ мар девро мункир шавад,
Дар ҳамон дам сухраи деве бувад.
Гар надидӣ девро, худро бибин,
Беҷунун набвад кабудӣ бар ҷабин.
Ҳар киро дар дил шаку печонӣ аст,
Дар ҷаҳон ӯ фалсафий пинҳонӣ аст.
Менамояд эътиқоду гоҳ – гоҳ,
Он раги фалсаф кунад рӯяш сиёҳ,
Алҳазар, эй мӯъминон, к-он дар шумост,
Дар шумо бас олами бемунтаҳост.
Ҷумла ҳафтоду ду миллат дар ту аст,
Ваҳ, ки рӯзе он барорад аз ту даст.
Ҳар кӣ ӯро барги он имон бувад,
Ҳамчу барг аз бими ин ларзон бувад.
Бар Билису дев з-он хандидаӣ,
Ки ту худро некмардум дидаӣ.
Чун кунад ҷон божгуна пӯстин,
Чанд вовайло барояд з-аҳли дин.
Бар дукон ҳар зарнамо хандон шудаст,
З-он ки санги имтиҳон пинҳон шудаст.
Парда, эй саттор, аз мо бармагир,
Бош андар имтиҳон моро муҷир.
Қалб паҳлӯ мезанад бо зар ба шаб,
Интизори рӯз медорад заҳаб.
Бо забони ҳол зар гӯяд, ки «Бош,
Эй музаввар, то барояд рӯз фош».
Садҳазорон сол Иблиси лаъин,
Буд з-абдолу амирулмӯъминин.
Панҷа зад бо Одам аз нозе, ки дошт,
Гашт расво ҳамчу саргин вақти чошт.
Саҳифаи 151/173
|
Дафтари якум
