 |
Донистани пайғамбар алайҳиссалом, ки сабаби ранҷурии он шахс густохӣ будааст дар дуъо Чун паямбар дид он беморро,
Хуш навозиш кард ёри ғорро.
Зинда шуд ӯ, чун паямбарро бидид,
Гӯиё он дам мар ӯро офарид.
Гуфт: «Беморӣ маро ин бахт дод,
К-омад ин султон бари ман бомдод.
То маро сиҳҳат расиду офият
Аз қудуми ин шаҳи беҳошият.
Эй хуҷаста ранҷу бемориву таб,
Эй муборак дарду бедории шаб.
Нак маро дар пирӣ аз лутфу карам
Ҳақ чунин ранҷурие доду сақам.
Дарди пуштам дод ҳам, то ман зи хоб
Барҷаҳам ҳар нимшаб лобуд шитоб.
То нахуспам ҷумла шаб чун говмеш,
Дардҳо бахшид Ҳақ аз лутфи хеш.
З-ин шикаст он раҳми шоҳон ҷӯш кард,
Дӯзах аз таҳдиди ман хомӯш кард».
Ранҷ ганҷ омад, ки раҳматҳо дар ӯст,
Мағз тоза шуд, чу бихрошид пӯст.
Эй бародар, мавзеъи торику сард,
Сабр кардан бар ғаму сустиву дард.
Чашмаи ҳайвону ҷоми мастӣ аст,
К-он баландиҳо ҳама дар пастӣ аст.
Он баҳорон музмар аст андар хазон,
Дар баҳор аст он хазон, магрез аз он.
Ҳамраҳи ғам бошу бо ваҳшат бисоз,
Металаб дар марги худ умри дароз.
Он чи гӯяд нафси ту, к-ин ҷо бад аст,
Машнаваш чун кори ӯ зид(д) омадаст.
Ту хилофаш кун, ки аз пайғамбарон
Инчунин омад васият дар ҷаҳор:
Машварат дар корҳо воҷиб шавад,
То пушаймонӣ дар охир кам бувад.
Ҳилаҳо карданд бисёр анбиё,
То ки гардон шуд бар ин санг осиё.
Нафс мехоҳад, ки то вайрон кунад,
Халқро гумроҳу саргардон кунад.
Гуфт уммат: «Машварат бо кӣ кунем?»
Анбиё гуфтанд: «Бо ақли имем».
Гуфт: «Гар кӯдак дарояд ё зане,
К-ӯ надорад ақлу рои равшане».
Гуфт: «Бо ӯ машварат кун в-он чӣ гуфт,
Ту хилофи он куну дар роҳ уфт».
Нафси худро зан шинос, аз зан батар,
З-он ки зан ҷузвест, нафсат кулли шар.
Машварат бо нафси худ гар мекунӣ,
Ҳар чи гӯяд, кун хилофи он данӣ.
Гар намозу рӯза мефармоядат,
Нафс маккор аст, макре зоядат.
Машварат бо нафси хеш андар фиъол,
Ҳар чи гӯяд, акси он бошад камол.
Барнаёӣ бо ваю истези ӯ,
Рав бари ёре, бигир омези ӯ.
Ақл қувват гирад аз ақли дигар,
Найшакар комил шавад аз найшакар?
Ман зи макри нафс дидам чизҳо,
К-ӯ барад аз сеҳри худ тамйизҳо.
Ваъдаҳо бидҳад туро тоза ба даст,
Ки ҳазорон бор онҳоро шикаст.
Умр агар сад сол худ мӯҳлат диҳад,
ӯт ҳар рӯзе баҳонай нав ниҳад.
Гарм гӯяд ваъдаҳои сардро,
Ҷодуи мардӣ бибандад мардро.
Эй Зиёулҳақ Ҳусомуддин биё,
Ки нарӯяд бе ту аз шӯра гиё.
Аз фалак овехта шуд пардае,
Аз пайи нафрини дилозурдае.
Ин қазоро ҳам қазо донад илеҷ,
Ақли халқон дар қазо гиҷ асту гиҷ.
Аждаҳо гаштаст он мори сиёҳ,
Он ки кирме буд афтода ба роҳ.
Аждаҳову мор андар дасти ту,
Шуд асо, эй ҷони Мӯсо масти ту.
Ҳукми «хузҳо ло тахаф» додат Худо,
То ба дастат аждаҳо гардад асо.
Ҳин яди байзо намо, эй подшоҳ,
Субҳи нав бигшо зи шабҳои сиёҳ.
Дӯзахе афрӯхт, бар вай дам фусун,
Эй дами ту аз дами дарё фузун.
Баҳр маккор аст, бинмуда кафе,
Дӯзах аст, аз макр бинмуда тафе.
З-он намояд мухтасар дар чашми ту,
То забун биниш, ҷунбад хашми ту.
Ҳамчунон ки лашкари анбӯҳ буд,
Мар паямбарро ба чашм андак намуд.
То бар эшон зад паямбар бехатар
В-ар фузун дидӣ аз он кардӣ ҳазар.
Он иноят буду аҳли он будӣ,
Аҳмадо в-арна ту баддил мешудӣ.
Кам намуд ӯрову асҳоби варо
Он ҷиҳоди зоҳиру ботин Худо.
То муяссар кард «юсро»-ро бар ӯ,
То зи «усро» ӯ бигардонид рӯ.
Кам намудан мар варо пирӯз буд,
Ки Ҳақаш ёру тариқомӯз буд.
Он ки Ҳақ пушташ набошад аз зафар,
Вой агар гурба-ш намояд шери нар.
Вой агар садро яке бинад зи дур,
То ба чолиш андарояд аз ғурур.
З-он намояд зулфиқори ҳарбае,
З-он намояд шери нар чун гурбае.
То далер андарфитад аҳмақ ба ҷанг,
В-андар орадшон бад-ин ҳилат ба чанг.
То ба пойи хеш бошанд омада
Он филивон ҷониби оташкада.
Коҳбарге менамояд, то ту зуд
Пуф кунӣ, к-ӯро биронӣ аз вуҷуд.
Ҳин, ки он каҳ кӯҳҳо баркандааст,
З-ӯ ҷаҳон гирёну ӯ дар ханда аст.
Менамояд то ба каъб ин оби ҷӯ,
Сад чу Оҷ ибни Анақ шуд ғарқи ӯ.
Менамояд мавҷи хунаш талли мушк,
Менамояд қаъри дарё хоки хушк.
Хушк дид он баҳрро Фиръавни кӯр,
То дар ӯ ронд аз сари мардиву зӯр.
Чун дарояд, дар тани дарё бувад,
Дидаи Фиръавн кай бино бувад?
Дида бино аз лиқои Ҳақ шавад,
Ҳақ куҷо ҳамрози ҳар аҳмақ шавад?
Қанд бинад, худ бувад заҳри қутул,
Роҳ бинад, худ бувад он бонги ғул.
Эй фалак, дар фитнаи охирзамон,
Тез мегардӣ, бидеҳ охир замон.
Ханҷари тезӣ ту андар қасди мо,
Неши заҳролудаӣ дар фасди мо.
Эй фалак, аз раҳми Ҳақ омӯз раҳм,
Бар дили мӯрон мазан чун мор захм.
Ҳаққи он ки чархаи чархи туро
Кард гардон бар фарози ин саро.
Ки дигаргун гардиву раҳмат кунӣ,
Пеш аз он ки бехи моро барканӣ.
Ҳаққи он ки доягӣ кардӣ нахуст,
То ниҳоли мо зи обу хок руст.
Ҳаққи он шаҳ, ки туро соф офарид,
Кард чандон машъала дар ту падид.
Ончунон маъмуру боқӣ доштат,
То ки даҳрӣ аз азал пиндоштат.
Шукр донистем оғози туро,
Анбиё гуфтанд он рози туро.
Одамӣ донад, ки хона ҳодис аст,
Анкабуте на, ки дар вай обис аст.
Пашша кай донад, ки ин боғ аз кай аст?
К-ӯ баҳорон зоду маргаш дар дай аст.
Кирм, к-андар чӯб зояд сустҳол,
Кай бидонад чӯбро вақти ниҳол?
В-ар бидонад кирм аз моҳийяташ,
Ақл бошад, кирм бошад сураташ.
Ақл худро менамояд рангҳо,
Чун парӣ дур аст аз он фарсангҳо.
Аз малак болост, чӣ ҷойи парӣ?
Ту магаспаррӣ, ба пастӣ мепарӣ.
Гарчи ақлат сӯйи боло мепарад,
Мурғи тақлидат ба пастӣ мечарад.
Илми тақлидӣ вуболи ҷони мост,
Ориясту мо нишаста, к-они мост.
З-ин хирад ҷоҳил ҳамебояд шудан,
Даст дар девонагӣ бояд задан.
Ҳар чӣ бинӣ суди худ, з-он мегурез,
Заҳр нӯшу оби ҳайвонро бирез.
Ҳар кӣ бистояд туро, дашном деҳ,
Суду сармоя ба муфлис вом деҳ.
Эминӣ бигзору ҷойи хавф бош,
Бигзар аз номусу расво бошу фош.
Озмудам ақли дурандешро,
Баъд аз ин девона созам хешро.
Саҳифаи 53/114
|
Дафтари якум
