 |
|
|
 |
Оғози мунавар шудани ориф ба нури ғайббин Чун яке ҳис дар равиш бигшод банд,
Мобақӣ ҳисҳо ҳама мубдал шаванд.
Чун яке ҳис ғайримаҳсусот дид,
Гашт ғайбе бар ҳама ҳисҳо падид.
Чун зи ҷӯ ҷаст аз гала як гӯсфанд,
Пас паёпай ҷумла з-он сӯ барҷаҳанд.
Гӯсфандони ҳавосатро бирон,
Дар чаро аз «ахраҷа-л-маръо» чарон.
То дар он ҷо сунбулу райҳон чаранд,
То ба гулзори ҳақоиқ раҳ баранд.
Ҳар ҳисат пайғамбари ҳисҳо шавад,
То якояк сӯйи он ҷаннат равад.
Ҳиссҳо бо ҳисси ту гӯянд роз
Бе ҳақиқат, бе забону бе маҷоз.
К-ин ҳақиқат қобили таъвилҳост,
В-ин таваҳҳум мояи тахйилҳост.
Он ҳақиқатро, ки бошад аз аён,
Ҳеч таъвиле нагунҷад дар миён.
Чунки ҳар ҳис бандаи ҳисси ту шуд,
Мар фалакҳоро набошад аз ту буд.
Чунки даъвие равад дар мулки пӯст,
Мағз они кӣ бувад? Қишр они ӯст.
Чун танозуъ дарфитад дар танги коҳ,
Дона они кист? Онро кун нигоҳ.
Пас фалак қишр асту нури рӯҳ мағз,
Ин падид аст, он хафӣ, з-ин рӯ малағз.
Ҷисм зоҳир, рӯҳ махфӣ омадаст,
Ҷисм ҳамчун остин, ҷон ҳамчу даст.
Боз ақл аз рӯҳ махфитар парад,
Ҳисс сӯйи рӯҳ зудтар раҳ барад.
Ҷунбише бинӣ, бидонӣ зинда аст,
Ин надонӣ, ки зи ақл оганда аст.
То ки ҷунбишҳои мавзун сар кунад,
Ҷунбиши мисро ба дониш зар кунад.
З-он муносиб омадан афъоли даст
Фаҳм ояд мар туро, ки ақл ҳаст.
Рӯҳи ваҳй аз ақл пинҳонтар бувад,
З-он ки ӯ ғайбист, ӯ з-он сар бувад.
Ақли Аҳмад аз касе пинҳон нашуд,
Рӯҳи ваҳйаш мудраки ҳар ҷон нашуд.
Рӯҳи ваҳйиро муносибҳост низ,
Дарнаёбад ақл, к-он омад азиз.
Гаҳ ҷунун бинад, гаҳе ҳайрон шавад,
З-он ки мавқуф аст, то ӯ он шавад.
Чун маносибҳои афъоли Хизир
Ақли Мӯсо буд дар дидаш кадир.
Номуносиб менамуд афъоли ӯ,
Пеши Мӯсо чун набудаш ҳоли ӯ.
Ақли Мӯсо чун шавад дар ғайб банд,
Ақли мушӣ худ кӣ аст, эй арҷманд?
Илми тақлидӣ бувад баҳри фурӯхт,
Чун биёбад муштарӣ, хуш барфурӯхт.
Муштарии илми таҳқиқӣ Ҳақ аст,
Доиман бозори ӯ боравнақ аст.
Лаб бибаста маст дар байъу шаро,
Муштарӣ беҳад, ки «Аллоҳа-штаро».
Дарси Одамро фаришта муштарӣ,
Маҳрами дарсаш на дев асту парӣ.
Одам «анбиҳум биасмо» дарс гӯ,
Шарҳ кун асрори Ҳақро мӯ ба мӯ.
Ончунон касро, ки кӯтаҳбин бувад,
Дар талаввун ғарқу бетамкин бувад,
Муш гуфтам, з-он ки дар хок аст ҷош,
Хок бошад мушро ҷойи маош.
Роҳҳо донад, вале дар зери хок,
Ҳар тараф ӯ хокро кардаст чок.
Нафси мушӣ нест илло луқма ранд,
Қадри ҳоҷат мушро ақле диҳанд.
З-он ки беҳоҷат Худованди азиз
Менабахшад ҳеч касро ҳеч чиз.
Гар набудӣ ҳоҷати олам замин,
Н-офаридӣ ҳеч раббу-л-оламин.
В-ин замини музтариб мӯҳтоҷи кӯҳ
Гар набудӣ, н-офаридӣ пуршукӯҳ.
В-ар набудӣ ҳоҷати афлок ҳам,
Ҳафт гардун н-оваридӣ аз адам.
Офтобу моҳу ин исторагон
Ҷуз ба ҳоҷат кай падид омад аён?
Пас каманди ҳастҳо ҳоҷат бувад,
Қадри ҳоҷат мардро олат диҳад.
Пас бияфзо ҳоҷат, эй мӯҳтоҷ, зуд
То биҷӯшад дар карам дарёи ҷуд.
Ин гадоён бар раҳу ҳар мубтало
Ҳоҷати худ менамояд халқро:
Кӯриву шалливу бемориву дард,
То аз ин ҳоҷат биҷунбад раҳми мард.
Ҳеч гӯяд: «Нон диҳед, эй мардумон,
Ки маро мол асту анбор асту хон?»
Чашм нанҳодаст Ҳақ дар кӯрмуш,
З-он ки ҳоҷат нест чашмаш баҳри нӯш.
Метавонад зист бечашму басар,
Фориғ аст аз чашм ӯ дар хоки тар.
Ҷуз ба дуздӣ ӯ бурун н-ояд зи хок,
То кунад холиқ аз он дуздиш пок.
Баъд аз он пар ёбаду мурғе шавад,
Чун малойик ҷониби гардун равад.
Ҳар замон дар гулшани шукри Худо
ӯ барорад ҳамчу булбул сад наво,
К-эй раҳонанда маро аз васфи зишт!
Эй кунанда дӯзахеро ту биҳишт!
Дар яке пиҳе ниҳӣ ту равшанӣ,
Устухонеро диҳӣ самъ, эй ғанӣ!
Чӣ тааллуқ он маъониро ба ҷисм?
Чӣ тааллуқ фаҳми ашёро ба исм?
Лафз чун вакр асту маънӣ тойир аст,
Ҷисм ҷӯю рӯҳ оби сойир аст.
ӯ равон асту ту гӯйӣ воқиф аст,
ӯ давон асту ту гӯйӣ окиф аст.
Гар набинӣ сайри об аз чокҳо,
Чист бар вай нав ба нав хошокҳо?
Ҳаст хошоки ту суратҳои фикр,
Нав ба нав дармерасад ашколи бикр.
Рӯйи обу ҷӯйи фикр андар равиш
Нест бехошоки маҳбубу ваҳиш.
Қишрҳо бар рӯйи ин оби равон
Аз симори боғи ғайбӣ шуд давон.
Қишрҳоро мағз андар боғ ҷӯ,
З-он ки об аз боғ меояд ба ҷӯ.
Гар набинӣ рафтани оби ҳаёт,
Бингар андар ҷӯю ин сайри набот.
Об чун анбӯҳтар ояд дар гузар,
З-ӯ кунад қишри сувар зудтар гузар.
Чун ба ғоиб тез шуд ин ҷӯ равон,
Ғам напояд дар замири орифон.
Чун ба ғоиб мумталӣ буду шитоб,
Пас нагунҷад андар ӯ илло, ки об.
93/114
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
