 |
Намудани Ҷабрайил, алайҳиссалом худро бар Мустафо, салавотуллоҳи алайҳи ва саллам, ба сурати хеш ва аз ҳафтсад пари ӯ чун як пар зоҳир шуд, уфуқро бигирифт ва офтоб маҳҷуб шуд бо ҳамаи шуоъашМустафо мегуфт пеши Ҷабрайил,
Ки чунон ки сурати туст, эй халил,
Мар маро бинмо ту маҳсус ошкор,
То бибинам мар туро наззоравор.
Гуфт: «Бинмо, то бибинад ин ҷасад,
То чӣ ҳад ҳис нозук асту бемадад».
Одамиро ҳаст ҳисси тан сақим,
Лек дар ботин яке хулқе азим.
Бар мисоли сангу оҳан ин тана,
Лек ҳаст ӯ дар сифат оташзана.
Сангу оҳан мавлиди эҷоди нор,
Зоди оташ бар ду волид қаҳрбор.
Боз оташ дасткори васфи тан,
Ҳаст қоҳир бар тан ӯву шӯълазан.
Боз дар тан шӯъла иброҳимвор,
Ки аз ӯ мақҳур гардад бурҷи нор.
Лоҷарам гуфт он расули зӯфунун
Рамзи «наҳну-л-охируна-с-собиқун».
Зоҳири ин ду ба сандоне забун,
Дар сифат аз кони оҳанҳо фузун.
Пас ба сурат одамӣ фаръи ҷаҳон
В-аз сифат асли ҷаҳон инро бидон,
Зоҳирашро пашшае орад ба чарх,
Ботинаш бошад муҳити ҳафт чарх.
Чунки кард илҳоҳ бинмуд андаке
Ҳайбате, ки кӯҳ шавад з-ӯ мундаке.
Шаҳпаре бигрифта Шарқу Ғарбро,
Аз маҳобат гашт беҳуш Мустафо.
Чун зи биму тарс беҳушаш бидид,
Ҷабрайил омад, дар оғӯшаш кашид.
Он маҳобат қисмати бегонагон,
В-ин таҷаммуш дӯстонро ройгон.
Ҳаст шоҳонро замони барнишаст,
Ҳавл сарҳангону соримҳо ба даст.
Дурбошу найзаву шамшерҳо,
Ки биларзанд аз маҳобат шерҳо.
Бонги човушону он чавгонҳо,
Ки шавад суст аз ниҳебаш ҷонҳо.
Ин барои хосу оми раҳгузар,
Ки кунадшон аз шаҳаншоҳӣ хабар.
Аз барои ом бошад ин шукӯҳ,
То кулоҳи кибр нанҳанд он гурӯҳ.
То ману моҳои эшон бишканад,
Нафси худбин фитнаву ширкам кунад.
Шаҳр аз он эмин шавад, к-он шаҳрёр
Дорад андар қаҳр захму гирудор.
Пас бимирад он ҳавасҳо дар нуфус,
Ҳайбати шаҳ монеъ ояд з-он нуҳус.
Боз чун ояд ба сӯйи базми хос,
Кай бувад он ҷо маҳобат ё қисос?
Ҳилм дар ҳилм асту раҳматҳо ба ҷӯш,
Нашнавӣ аз ғайри чангу но хурӯш.
Таблу кӯси ҳавл бошад вақти ҷанг,
Вақти ишрат бо хавос овози чанг.
Ҳаст девони муҳосиб омро
В-он парирӯён ҳарифи ҷомро.
Он зиреҳ в-он хӯд мар чолишрост
В-ин ҳариру рӯд мар таъришрост.
Ин сухан поён надорад, эй ҷавод,
Хатм кун, «валлоҳу аълам биррашод».
Андар Аҳмад он ҳисе, к-ӯ ғориб аст,
Хуфта ин дам зери хоки Ясриб аст.
В-он азимулхулқи ӯ к-он сафдар аст,
Бе тағайюр, мақъади сидқ- андар аст.
Ҷойи тағйирот авсофи тан аст,
Рӯҳи боқӣ офтобе равшан аст.
Бе зи тағйире, ки «ло шарқийятун»,
Бе зи табдиле, ки «ло ғарбийятун».
Офтоб аз зарра кай мадҳуш шуд?
Шамъ аз парвона кай беҳуш шуд?
Ҷисми Аҳмадро тааллуқ буд бад-он
Ин тағаййур они тан бошад, бидон.
Ҳамчу ранҷуриву ҳамчун хобу дард,
Ҷон аз ин авсоф бошад поку фард.
Худ натонам в-ар бигӯям васфи ҷон,
Зилзила афтад дар ин кавну макон.
Рӯбаҳаш гар як даме ошуфта буд,
Шери ҷон моно, ки он дам хуфта буд.
Хуфта буд он шер, к-аз хоб аст пок,
Ин-т шери нармсори саҳмнок.
Хуфта созад шер худро ончунон,
Ки тамомаш мурда донанд ин сагон.
В-арна дар олам киро заҳра будӣ,
Ки рабудӣ аз заъифӣ турбуде?
Каффи Аҳмад з-он назар махдуш гашт,
Баҳри ӯ аз меҳри каф пурҷӯш гашт.
Маҳ ҳама кафф аст, мӯътӣ нурпош,
Моҳро гар каф набошад, гӯ, мабош.
Аҳмад ар бигшояд он парри ҷалил,
То абад беҳуш монад Ҷабрайил.
Чун гузашт Аҳмад зи сидра-в марсадаш
В-аз мақоми Ҷабрайилу аз ҳадаш
Гуфт ӯро: «Ҳин, бипар андар паям»,
Гуфт: «Рав рав, ман ҳарифи ту наям».
Боз гуфт ӯро: «Биё, эй пардасӯз!
Ман ба авҷи худ нарафтастам ҳанӯз».
Гуфт: «Берун з-ин ҳад, эй хушфарри ман,
Гар занам парре, бисӯзад парри ман».
Ҳайрат андар ҳайрат омад ин қисас,
Беҳушии хосагон андар ахасс.
Беҳушиҳо ҷумла ин ҷо бозӣ аст,
Чанд он дорӣ, ки ҷонпардозӣ аст.
Ҷабрайило! Гар шарифиву азиз,
Ту найӣ парвонаву на шамъ низ.
Шамъ чун даъват кунад вақти фурӯз,
Ҷони парвона напарҳезад зи сӯз.
Ин ҳадиси мунқалибро кӯр кун,
Шерро баръакс сайди гӯр кун.
Банд кун машки суханшошитро,
Во макун анбони қулмошитро.
Он кӣ барнагзашт аҷзош аз замин,
Пеши ӯ маъкусу қулмошест ин.
«Ло тухолифҳум ҳабибӣ, дориҳим,
Ё ғарибан нозилан фӣ дориҳим.
Аъти мо шоъу ва рому арзиҳим,
Ё заъинан сокинан фӣ арзиҳим».
То расидан дар шаҳу дар ноз хуш,
Розиё, бо Марғазӣ месоз хуш.
Мӯсиё, дар пеши Фиръавни заман
Нарм бояд гуфт «қавлан лаййинан».
Об агар дар равғани ҷӯшон кунӣ,
Дегдону дегро вайрон кунӣ.
Нарм гӯ, лекин магӯ ғайри савоб,
Васваса мафрӯш дар «лину-л-хатоб».
Вақти аср омад, сухан кӯтоҳ кун,
Эй ки асрат асрро огоҳкун.
Гӯ ту мар гилхораро, ки қанд беҳ,
Нармии фосид макун, тинаш мадеҳ.
Нутқи ҷонро равзаи ҷонистӣ,
Гар зи ҳарфу савт мустағнистӣ.
Ин сари хар дар миёни қандзор
Эй басо касро, ки бинҳодаст хор.
Зан бибурд аз дур, к-он он асту бас,
Чун қучи мағлуб вомерафт пас.
Сурати ҳарф он сари хар дон яқин,
Дар зари маъниву фирдавси барин.
Эй Зиёулҳақ Ҳусомуддин, дарор
Ин сари харро дар он биттихзор,
То сари хар чун бимурд аз маслаха,
Нашви дигар бахшадаш он матбаха.
Ҳин, зи мо суратгариву ҷон зи ту,
На, ғалат, ҳам ин худу ҳам он зи ту.
Бар фалак маҳмудӣ, эй хуршеди фош,
Бар замин ҳам то абад маҳмуд бош.
То заминӣ бо самоии баланд
Якдилу якқалбаву якхӯ шаванд
Тафриқа бархезаду ширку дувӣ,
Ваҳдат аст андар вуҷуди маънавӣ.
Чун шиносад ҷони ман ҷони туро,
Ёд оранд иттиҳоди моҷаро.
Мӯсиву Ҳорун шаванд андар замин,
Мухталит хуш, ҳамчу ширу ангубин.
Чун шиносад андаку мункир шавад,
Мункирияш пардаи сотир шавад.
Бас шиносоӣ бигардонид рӯ,
Хашм кард он маҳ зи ношукрии ӯ.
З-ин сабаб ҷони набиро ҷони бад
Ношиносо гашту пушти пой зад.
Ин ҳама хондӣ, фурӯ хон «лам якун»,
То бидонӣ лаҷҷи ин габри куҳун.
Пеш аз он ки нақши Аҳмад фар намуд,
Наъти ӯ ҳар габрро таъвиз буд.
К-ин чунин кас ҳаст, то ояд падид,
Аз хаёли рӯш дилшон метапид.
Саҷда мекарданд, к-эй рабби башар,
Дар аён ореш ҳарчи зудтар.
То ба номи Аҳмад аз «ястафтиҳун»,
Ёғиёншон мешудандӣ сарнигун.
Ҳар куҷо ҳарби маҳуле омадӣ,
Ғавсашон каррории Аҳмад будӣ.
Ҳар куҷо бемории музмин будӣ,
Ёди ӯшон доруи шофӣ шудӣ.
Нақши ӯ мегашт андар роҳашон
Дар дилу дар гӯшу дар афвоҳашон.
Нақши ӯро кай биёбад ҳар шағол,
Балки фаръи нақши ӯ, яъне хаёл.
Нақши ӯ бар рӯйи девор ар фитад,
Аз дили девор хуни дил чакад.
Ончунон фаррух бувад нақшаш бар ӯ,
Ки раҳад дарҳол девор аз ду рӯ.
Гашта бо якрӯии аҳли сафо,
Он дурӯйӣ айб мар деворро.
Ин ҳама таъзиму тафхиму видод
Чун бидидандаш, ба сурат бурд бод.
Қалб оташ диду дар дам шуд сиёҳ,
Қалбро дар қалб кай будаст роҳ?
Қалб мезад лофи ашвоқи миҳакк,
То муридонро дарандозад ба шакк.
Афтад андар доми маргаш нокасе,
Ин гумон сар барзанад аз ҳар хасе.
К-ин агар на нақди покиза будӣ,
Кай ба санги имтиҳон роғиб шудӣ?
ӯ миҳак мехоҳад, аммо ончунон,
Ки нагардад қалбии ӯ з-он иён.
Он миҳак, ки ӯ ниҳон дорад сифат,
Не миҳак бошад, на нури маърифат.
Ойина, к-ӯ айби рӯ дорад ниҳон
Аз барои хотири ҳар қалтабон,
Ойина набвад, мунофиқ бошад ӯ,
Инчунин ойина то тонӣ, маҷӯ!
Саҳифаи 140/140
|
دفتریکوم
