 |
Ҷавоби даҳрӣ, ки мункири улуҳийят аст ва оламро қадим мегӯядДӣ яке мегуфт: «Олам ҳодис аст,
Фонӣ аст ин чарху ҳаққаш ворис аст».
Фалсафийе гуфт: «Чун донӣ ҳудус?
Ҳодисийи абр чун донад ғуюс?
Заррае худ нестӣ аз инқилоб,
Ту чӣ медонӣ ҳудуси офтоб?
Кирмаке, к-андар ҳадас бошад дафин,
Кай бидонад охиру бадви замин?
Ин ба тақлид аз падар бишнидаӣ,
Аз ҳамоқат андар ин печидаӣ.
Чист бурҳон бар ҳудуси ин? Бигӯ,
В-арна хомуш кун, фузунгӯйӣ маҷӯ».
Гуфт: дидам андар ин баҳри амиқ
Баҳс мекарданд рӯзе ду фариқ.
Дар ҷидолу дар хисому дар сутӯҳ,
Гашт ҳангома бар он ду кас гурӯҳ.
Ман ба сӯйи ҷамъи ҳангома шудам,
Иттилоъ аз ҳоли эшон бистадам.
Он яке мегуфт: «Гардун фонӣ аст,
Бегумоне, ин биноро бонӣ аст».
В-он дигар гуфт: «Ин қадиму бекай аст,
Несташ бонӣ ва ё бонӣ вай аст».
Гуфт: «Мункир гаштаӣ халлоқро,
Рӯзушаборандаву раззоқро».
Гуфт: «Бе бурҳон нахоҳам ман шунид,
Он чӣ гӯле он ба тақлиде гузид.
Ҳин, биёвар ҳуҷҷату бурҳон, ки ман
Нашнавам бе ҳуҷҷат инро дар заман».
Гуфт: «Ҳуҷҷат дар даруни ҷонам аст,
Дар даруни ҷон ниҳон бурҳонам аст.
Ту намебинӣ ҳилол аз заъфи чашм,
Ман ҳамебинам, макун бар ман ту хашм».
Гуфтугӯ бисёр гашту халқ гиҷ
Дар сару поёни ин чархи басиҷ.
Гуфт: «Ёро, дар дарунам ҳуҷҷатест,
Бар ҳудуси осмонам оятест
Ман яқин дорам, нишонаш он бувад
Мар яқиндонро, ки дар оташ равад.
Дар забон менояд, он ҳуҷҷат бидон
Ҳамчу ҳоли сирри ишқи ошиқон.
Нест пайдо сирри гуфтугӯйи ман,
Ҷуз ки зардиву низорий рӯйи ман.
Ашку хун бар рух равона медавад,
Ҳуҷҷати ҳусну ҷамолаш мешавад».
Гуфт: «Ман инҳо надонам ҳуҷҷате,
Ки бувад дар пеши ома ояте».
Гуфт: «Чун қалбеву нақде дам зананд,
Ки ту қалбӣ, ман накӯям, арҷманд.
Ҳаст оташ имтиҳони охирин,
К-андар оташ дарфитанд он ду қарин.
Ому хос аз ҳолашон олим шаванд,
Аз гумону шак суйи иқон раванд.
Обу оташ омад, эй ҷон! Имтиҳон,
Нақду қалберо, ки он бошад ниҳон.
То ману ту ҳар ду дар оташ равем,
Ҳуҷҷати боқии ҳайронон шавем.
То ману ту ҳар ду дар баҳр уфтем,
Ки ману ту ин гуруҳро оятем».
Ҳамчунон карданду дар оташ шуданд,
Ҳар ду худро бар тафи оташ заданд.
Он худогӯянда марди муддаъӣ
Расту сӯзид андар оташ он даъӣ.
Аз муаззин бишнав ин эъломро,
Кӯрии афзунравони хомро.
Ки насӯзидаст ин ном аз аҷал,
К-иш мусаммо садр будасту аҷал.
Сад ҳазорон з-ин раҳон андар қирон
Бардарида пардаҳои мункирон.
Чун гарав бастанд, ғолиб шуд савоб
Дар давоми мӯъҷизоту дар ҷавоб.
Фаҳм кардам, к-он ки дам зад аз сабақ
В-аз ҳудуси чарх, пирӯз асту ҳақ.
Ҳуҷҷати мункир ҳамора зардрӯ,
Як нишон бар сидқи он инкор ку?
Як манора дар санои мункирон,
Ку дар ин олам, ки то бошад нишон?
Минбаре ку, ки дар он ҷо мухбире
Ёд орад рӯзгори мункире?
Рӯйи динору дирам аз номашон
То қиёмат медиҳад з-ин Ҳақ нишон.
Сиккаи шоҳон ҳамегардад дигар,
Сиккаи Аҳмад бибин то мустақар.
Бар рухи нуқра ва ё рӯйи заре
Вонамо бар сикка номи мункире.
Худ магир ин мӯъҷизи чун офтоб,
Сад забон бин номи ӯ Уммулкитоб.
Заҳра не касро, ки як ҳарфе аз он
Ё бидуздад ё фазояд дар баён.
Ёри ғолиб шав, ки то ғолиб шавӣ,
Ёри мағлубон машав, ҳин, эй ғавӣ!
Ҳуҷҷати мункир ҳамин омад, ки ман
Ғайри ин зоҳир намебинам ватан.
Ҳеч н-андешад, ки ҳар ҷо зоҳирест,
Он зи ҳикматҳои пинҳон мухбирест.
Фоидай ҳар зоҳире худ ботин аст,
Ҳамчу нафъ андар давоҳо к-омин аст.
Саҳифаи 111/140
|
Дафтари якум
