 |
|
|
 |
Омадани Ҷаъфар разияллоҳу анҳу ба гирифтани қалъа ба танҳоӣ ва машварат кардани малики он қалъа дар дафъи ӯ ва гуфтани он вазир маликро, ки зинҳор таслим кун ва аз ҷаҳл таҳаввур макун, ки ин марди муайяд аст ва аз Ҳақ ҷамъийяти азим дорад дар ҷони хеш ило охириҳ Чунки Ҷаъфар рафт сӯйи қалъае,
Қалъа пеши коми хушкаш ҷуръае.
Як савора тохт то қалъа ба кар,
То дари қалъа бибастанд аз ҳазар.
Заҳра на касро, ки пеш ояд ба ҷанг,
Аҳли киштиро чӣ заҳра бо наҳанг?
Рӯй овард он малик сӯйи вазир,
Ки чӣ чораст андар ин вақт, эй мушир!
Гуфт: «Он ки тарк гӯйӣ кибру фан,
Пеши ӯ ойӣ ба шамшеру кафан».
Гуфт: «Охир на яке мардест фард?»
Гуфт: «Мангар хор дар фардии мард.
Чашм бигшо, қалъаро бингар накӯ,
Ҳамчу симоб аст ларзон пеши ӯ.
Шиста дар зин ончунон мӯҳкампай аст,
Гӯиё шарқиву ғарбӣ бо вай аст».
Чанд кас ҳамчун фидоӣ тохтанд,
Хештанро пеши ӯ андохтанд.
Ҳар якеро ӯ ба гурзе мефиганд
Сарнигусор андар ақдоми саманд.
Дода будаш сунъи Ҳақ ҷамъийяте,
Ки ҳамезад яктана бар уммате.
Чашми ман чун дид рӯйи он қубод,
Касрати аъдод аз чашмам фитод.
Ахтарон бисёру хуршед ар якест,
Пеши ӯ бунёди эшон мандакест.
Гар ҳазорон муш пеш оранд сар,
Гурбаро на тарс бошад, на ҳазар.
Кай ба пеш оянд мушон, эй фалон!
Нест ҷамъийят даруни ҷонашон.
Ҳаст ҷамъийят ба суратҳо фушор,
Ҷамъи маънӣ хоҳ, ҳин, аз кирдгор!.
Нест ҷамъийят зи бисёрии ҷисм,
Ҷисмро бар бод қоим дон, чу исм.
Дар дили муш ар будӣ ҷамъийяте,
Ҷамъ гаштӣ чанд муш аз ҳамяте.
Барзадандӣ чун фидоӣ ҳамлае
Хешро бар гурбаи бемӯҳлае.
Он яке чашмаш бикандӣ аз зироб,
В-он дигар гӯшаш даридӣ ҳам ба тоб.
В-он дигар сӯрох кардӣ паҳлуваш,
Аз ҷамоат гум шудӣ беруншаваш.
Лек ҷамъийят надорад ҷони муш,
Биҷҳад аз ҷонаш ба бонги гурба ҳуш.
Хушк гардад муш з-он гурбай аёр,
Гар бувад аъдоди мушон сад ҳазор.
Аз рамай анбуҳ чӣ ғам қассобро?
Анбуҳии ҳуш чӣ бандад хобро?
Моликулмулк аст, ҷамъийят диҳад,
Шерро то бар галай гӯрон ҷаҳад.
Садҳазорон гӯри даҳшоху далер,
Чун адам бошанд пеши савли шер.
Моликулмулк аст, бидҳад мулки ҳусн
Юсуферо, то бувад чун моъи музн.
Дар рухе бинҳад шуъои ахтаре,
Ки шавад шоҳе ғуломи духтаре.
Бинҳад андар рӯйи дигар нури х(в)ад,
Ки бибинад нимшаб ҳар неку бад.
Юсуфу Мӯсо зи Ҳақ бурданд нур,
Дар руху рухсору дар зоту-с-судур.
Рӯйи Мӯсо бориқӣ ангехта,
Пешу рӯ ӯ тӯбра овехта.
Нури рӯяш ончунон бурдӣ басар,
Ки зумуррад аз ду дидай мори кар.
ӯ зи Ҳақ дархоста, то тӯбра,
Гардад он нури қавиро сотира.
Тӯбра гуфт: «Аз гилемат соз, ҳин!
К-он либоси орифе омад амин.
К-он касо аз нур сабре ёфта-ст,
Нури ҷон дар тору пудаш тофта-ст.
Ҷуз чунин хирқа нахоҳад шуд сивон,
Нури моро барнатобад ғайри он.
Кӯҳи Қоф аз пеш ояд, биҳрасад,
Ҳамчу кӯҳи Тур нураш бардарад.
Аз камоли қудрат абдони риҷол,
Ёфт андар нури бечун эҳтимол.
Он чӣ Тураш барнатобад заррае,
Қудтараш ҷо созад аз қорурае.
Гашт мишкоту зуҷоҷе ҷойи нур,
Ки ҳамедаррад зи нур он Қофу Тур.
Ҷисмашон мишкот дон, дилшон зуҷоҷ,
Тофта бар аршу афлок ин сароҷ.
Нурашон ҳайрони ин нур омада,
Чун ситора з-ин суҳо фонӣ шуда.
З-ин ҳикоят кард он хатми русул
Аз малики «лоязолу лам язул».
Ки нагунҷидам дар афлоку хало,
Дар уқулу дар нуфуси боуло.
Дар дили мӯъмин бигунҷидам чу зайф,
Бе зи чуну бе чигуна, бе зи кайф.
То ба даллолии он дил фавқу таҳт
Ёбад аз ман подшоҳиҳову бахт.
Бе чунин ойина, аз хубии ман
Барнатобад на замину на заман.
Бар ду кавн асби тараҳҳум тохтем,
Бас ариз ойинае барсохтем.
Ҳар даме з-ин ойина панҷоҳ урс,
Бишнав ойина, вале шарҳаш мапурс.
Ҳосил ин, к-аз лубси хешаш парда сохт,
Ки нуфузи он қамарро мешинохт.
Гар будӣ парда зи ғайри лубси ӯ,
Пора гаштӣ, гар будӣ кӯҳи дутӯ.
З-оҳанин деворҳо нофиз шудӣ,
Тӯбра бо нури Ҳақ чӣ фан задӣ?
Гашта буд он тӯбра соҳибтафе,
Буд вақти шӯр хирқай орифе.
З-он шавад оташ раҳини сӯхта,
К-ӯст бо оташ зи пеш омӯхта.
В-аз ҳавову ишқи он нури рашод
Худ Сафуро ҳар ду дида бод дод.
Аввало барбаст як чашму бидид,
Нури рӯйи ӯву он чашмаш парид.
Баъд аз он сабраш намонду он дигар
Баргушоду кард харҷи он қамар.
Ҳамчунон марди муҷоҳид нон диҳад,
Чун бар ӯ зад нури тоат, ҷон диҳад.
Пас зане гуфташ: «Зи чашми абҳарӣ,
Ки зи дастат рафт, ҳасрат мех(в)арӣ?»
Гуфт: «Ҳасрат мехурам, ки сад ҳазор
Дида будӣ, то ҳамекардам нисор.
Равзани чашмам зи маҳ вайрон шудаст,
Лек маҳ чун ганҷ дар вайрон нишаст.
Кай гузорад ганҷ, к-ин вайронаам
Ёд орад аз равоқу хонаам».
Нури рӯйи юсуфӣ вақти убур,
Мефитодӣ дар шибоки ҳар қусур.
Пас бигуфтандӣ даруни хона дар:
«Юсуф аст ин сӯ ба сайрону гузар».
З-он ки бар девор дидандӣ шуоъ,
Фаҳм кардандӣ пас асҳоби биқоъ.
Хонаеро, к-иш даричаст он тараф,
Дорад аз сайрони он Юсуф шараф.
Ҳин, дарича сӯйи Юсуф боз кун,
В-аз шикофаш фурҷае оғоз кун.
Ишқварзӣ он дарича кардан аст,
К-аз ҷамоли дӯст сина равшан аст.
Пас, ҳамора рӯйи маъшуқа нигар,
Ин ба дасти туст, бишнав, эй падар!
Роҳ кун дар андарунҳо хешро,
Дур кун идроки ғайрандешро.
Кимиё дорӣ, давои пӯст кун,
Душманонро з-ин саноъат дӯст кун.
Чун шудӣ зебо, бад-он зебо расӣ,
Ки раҳонад рӯҳро аз бекасӣ.
Парвариш мар боғи ҷонҳоро намаш,
Зинда карда мурдаи ғамро дамаш.
На ҳама мулки ҷаҳони дун диҳад,
Садҳазорон мулки гуногун диҳад.
Бар сари мулки ҷамолаш дод Ҳақ
Мулкати таъбир бе дарсу сабақ.
Мулкати ҳуснаш суйи зиндон кашид,
Мулкати илмаш сйи Кайвон кашид.
Шаҳ ғуломи ӯ шуд аз илму ҳунар,
Мулки илм аз мулки ҳусн истудатар.
94/140
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
